Τι λένε όσοι υποστηρίζουν το εμπόριο εκπομπών ρύπων


Γκλεν ΧούροβιτζΓκλεν Χούροβιτζ – Διευθυντής της Avoided Deforestation Partners (ADP)
H (ADP) είναι μια ομάδα ερευνητών και πολιτικών αναλυτών, με σκοπό την αναζήτηση λύσεων για την προστασία των Δασών. Ήταν από τους πρωτεργάτες για την υιοθέτηση του Εμπορίου Ρύπων και Διοξειδίου του Άνθρακα, πρόταση που προσπαθούν να προωθήσουν σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, αλλά και σε κυβερνήσεις ανά τον κόσμο. Στο πλαίσιο αυτό, εργάζονται συχνά ως σύμβουλοι εταιρειών και κρατών για τις «πράσινες» επενδύσεις τους. 

Πείτε μας με τί ασχολείται η οργάνωσή σας.
Είμαστε μια Μη Κυβερνητική Οργάνωση που ιδρύθηκε με την αποστολή να διορθώσει μια μεγάλη τραγωδία. Το 1997 που υπεγράφη η Συνθήκη του Κιότο, δεν συμπεριλήφθηκαν τα τροπικά δάση. Αυτά τα δάση είναι οι πνεύμονες της γης. Εισπνέουν διοξείδιο του άνθρακα και εκπνέουν οξυγόνο. Τα χρειαζόμαστε για να επιβιώσουμε, αλλά δεν δόθηκαν καθόλου κίνητρα για την προστασία τους στη Συνθήκη του Κιότο. Λόγω αυτού του λάθους πάνω από 300.000.000 εκτάρια τροπικών δασών έχουν καταστραφεί από τότε.
Για να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα, φέραμε σε επικοινωνία τους διευθυντές των μεγαλύτερων περιβαλλοντικών Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων με ομάδες, επιστημονικούς οργανισμούς και προσελκύσαμε 500 εταιρίες.
Όλες οι ομάδες αναγνώρισαν ότι έχει γίνει λάθος αλλά υπάρχει ακόμα ασυμφωνία στη λύση του προβλήματος. Και τους φέραμε όλους αυτούς σε επικοινωνία ώστε να κάτσουμε όλοι μαζί και να το επεξεργαστούμε.
Η ιδιωτική επένδυση μπορεί να γίνει σε πολύ μεγάλη κλίμακα, και καθώς χρειαζόμαστε 40 δις. δολάρια το χρόνο για να σταματήσουμε την αποψίλωση των δασών και να αρχίσουμε την αναδάσωση, χρειαζόμαστε τέτοια επίπεδα χρηματοδότησης.
Αλλά η ιδιωτική χρηματοδότηση δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Πολλά από τα κράτη με τροπικά δάση δεν ξέρουν πόσα δάση έχουν, δεν ξέρουν πόσα χάνονται, δεν ξέρουν σε τι εκπομπές αντιστοιχεί αυτό και δεν ξέρουν πόσο σημαντική είναι η συντήρησή τους. Δεν έχουν ανθρώπινο δυναμικό ούτε δορυφόρους και την τεχνολογία ανίχνευσης που χρειάζονται.
Η δικιά μας θεμελιώδης ιδέα, ήταν ότι τόσο η δημόσια όσο και η ιδιωτική χρηματοδότηση για τη σωτηρία των τροπικών δασών είναι αποδεκτές και απαραίτητες.

Πως σχετίζεται η προστασία των δασών με την αναστολή παραγωγής ρύπων;
Η καταστροφή των τροπικών δασών είναι ένας από τους σοβαρότερους λόγους ρύπανσης. Περισσότερο από το 17% της ρύπανσης οφείλεται στην αποψίλωση των δασών. Ιδιοκτήτες βοοειδών, παράνομοι υλοτόμοι, παραγωγοί φοινικέλαιου κόβουν ή καίνε τα δάση. Αυτό το κάψιμο και οι καταστροφές παράγουν αέρια θερμοκηπίου.
Για την ακρίβεια η μόλυνση από την καταστροφή των τροπικών δασών είναι μεγαλύτερη από αυτή που προκαλούν όλα τα αυτοκίνητα, τα πλοία και τα αεροπλάνα μαζί. Είναι τεράστιο πρόβλημα και αν δεν αντιμετωπιστεί η κρίση καταστροφής των δασών δεν μπορεί να λυθεί το κλιματικό πρόβλημα.

Πως υπολογίζετε τις ποσότητες μόλυνσης;
Αυτή τη στιγμή το πιο τραγικό είναι πως αυτά τα δάση καταστρέφονται για πολύ μικρό κέρδος. Στα περισσότερα μέρη το μέσο κέρδος που έχει κάποιος από την αποψίλωση είναι μεταξύ 200 με 500 δολαρίων το εκτάριο.
Αν εκτιμηθεί η γη ως προς τις μεγάλες ποσότητες άνθρακα που βρίσκεται αποθηκευμένος στα δέντρα, τα ζώα και το έδαφος, αξίζει πάνω από 10.000 δολάρια ανά εκτάριο στις Ευρωπαϊκές αγορές. Ο κόσμος καταστρέφει ένα απόθεμα 10.000 δολαρίων για ένα κέρδος 250 δολαρίων.
Θέλουμε να αντιστρέψουμε αυτούς τους υπολογισμούς, θέλουμε να σιγουρευτούμε πως αυτά τα δέντρα θα εκτιμώνται με βάση τον άνθρακα που περιέχουν. Αν το κάνουμε αυτό, ξαφνικά θα συλλάβουμε τα οικονομικά κίνητρα που διέπουν την καταστροφή των δασών και αυτά τα δέντρα θα αξίζουν περισσότερο ζωντανά παρά νεκρά, κάτι το οποίο θα προκαλέσει επανάσταση στο τοπίο του τροπικού κόσμου.

Πώς μπορούν να βρεθούν πόροι για την προστασία του περιβάλλοντος;
Αυτό μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους. Από τους ιδιοκτήτες γης, μέσω μιας πολύ απλής συναλλαγής όπου θα πουλάνε τις πιστώσεις άνθρακά τους στην παγκόσμια αγορά. Ή με τον τρόπο που το κάνουν η Νορβηγία και η Βραζιλία, όπου σε αντάλλαγμα για τη μείωση της αποψίλωσης, η Βραζιλία πληρώνεται από την κυβέρνηση της Νορβηγίας, το ενοίκιο.
Αφορά στην ιδέα της ανταμοιβής των ιδιοκτητών γης και των χωρών για τη μείωση της αποψίλωσης των δασών, και την πληρωμή τους για κάθε οικονομική ευκαιρία που χάνουν, με το να μην μπορούν να μετατρέψουν το δάσος σε ράντσο βοοειδών ή φυτείες φοινίκων ή να υλοτομούν παράνομα. Αυτός είναι ο πυρήνας. Μπορεί να συμβεί σε εθνικό επίπεδο όπου μια χώρα όπως η Ελλάδα θα μπορούσε να πληρώνει μια χώρα όπως το Καμερούν ή την Ινδονησία για την προστασία των δασών της.
Επίσης, μπορεί να γίνει και σε ιδιωτικό επίπεδο όπου ελεγχόμενες εταιρίες - ρυπαντές από τις ΗΠΑ, παίρνουν πιστώσεις επενδύοντας στη προστασία των δασών μαζί με τη μείωση της μόλυνσης από τα ενεργειακά πλάνα τους και τα εργοστάσιά τους, ενώ θα μπορούν να παίρνουν πιστώσεις και από την επένδυση στη συντήρηση των τροπικών δασών
Σίγουρα θα χρειαστεί καιρός για τη μετάβαση από τις βρώμικες πηγές όπως ο άνθρακας και το πετρέλαιο στις καθαρές πηγές όπως ο άνεμος και ο ήλιος, αλλά δεν θέλει χρόνο να σταματήσει η αποψίλωση των δασών. Είναι απλώς, θέμα οικονομικών κινήτρων. Δεν χρειάζεται υποδομές, ανάπτυξη τεχνολογίας ή νέα συστήματα, γι’ αυτό και είναι ένας άμεσος τρόπος για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα στην απαραίτητη κλίμακα.

Μπορούμε να εμπιστευτούμε τον ιδιωτικό τομέα για ένα τόσο σημαντικό θέμα;
Πρέπει να σιγουρευτούμε ότι υπάρχει το κατάλληλο σύστημα επαλήθευσης της μείωσης των εκπομπών. Δεν ξέρω αν θα πρέπει να εμπιστευόμαστε περισσότερο τις εταιρίες ή κάποιες από τις πιο διεφθαρμένες κυβερνήσεις, όπως η Ινδονησία.
Ούτως ή άλλως θα πρέπει να πληρούνται πολύ αυστηρά κριτήρια για τη μείωση των εκπομπών και την προστασία  των βιοκλιμάτων κι αν δεν συμβεί αυτό, τίποτα από όλα αυτά δεν θα λειτουργήσει.

Τι θα λέγατε σε αυτούς που λένε ότι ανταμείβεται η ρύπανση;
Είναι απαραίτητο να αποδεικνύεται ότι έχουν προστατεύσει δάση πριν πάρουν πιστώσεις άνθρακα. Το καλό είναι ότι είναι πολύ πιο εύκολο να εντοπιστεί αν έχει προστατευτεί ένα δάσος από την παρακολούθηση ενός φουγάρου. Τα φουγάρα πρέπει να παρακολουθούνται σε 24ωρη βάση και είναι πολύ πιο εύκολο να παραποιηθεί η αλήθεια.
Από την άλλη, τα τροπικά δάση, εφόσον φανεί ότι προστατεύτηκαν, μπορεί κανείς να επιστρέψει χρόνια μετά και να δει αν υπάρχει ακόμα. Μπορεί να γίνει με δορυφόρους, ή με ανθρώπους και με τη χρήση πολύ παλιών μεθόδων για τη μέτρηση του άνθρακα που περιέχει κάθε δέντρο.
Δεν είναι δύσκολο, και καθώς είναι στη γη και είναι κάτι χειροπιαστό, είναι πολύ πιο εύκολο να παρακολουθείται η συντήρηση των δασών. .

Ποιά είναι η γνώμη σας για την συμμετοχή της Παγκόσμιας Τράπεζας;
Η Παγκόσμια Τράπεζα έχει κάνει πολύ μετριοπαθείς προσπάθειες για τη χρηματοδότηση της προστασίας των τροπικών δασών. Έχουν κάνει αξιόλογη έρευνα πάνω σε αυτό, αλλά νομίζω πως αυτό που κάνουν είναι ανεπαρκές δεδομένης της κλίμακας του προβλήματος.
Xρηματοδοτούν λιγότερο από το 1% του απαιτούμενου για να σταματήσει η καταστροφή των δασών. Η Παγκόσμια Τράπεζα έχει τεράστια ευθύνη στην προστασία των δασών γιατί ευθύνονται για τεράστιο ποσοστό της καταστροφής. Με χρηματοδότησή της έχουν δημιουργηθεί οι αυτοκινητόδρομοι που διατρέχουν τα τροπικά δάση, προκαλώντας όλη αυτή την καταστροφή, οι φυτείες φοινικόδεντρων που καθιστούν την Ινδονησία την τρίτη χώρα σε ρύπανση στον κόσμο, καθιστώντας τους ουρακοτάγκους είδος υπό εξαφάνιση. Πρέπει να αποκαταστήσουν πολλά.
Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με την παρακολούθηση της Παγκόσμιας Τράπεζας γιατί έχουν πολύ άσχημο ιστορικό στην προστασία του περιβάλλοντος.

Είναι η κλιματική αλλαγή πολιτικό, κοινωνικό και  ηθικό θέμα;
Τελικά για μένα η κλιματική αλλαγή είναι ζήτημα επιβίωσης. Αν δε λύσουμε αυτό το πρόβλημα θα χάσουμε τα μισά είδη της γης. Θα υποφέρουμε από πυρκαγιές, από μόλυνση της ατμόσφαιρας. Οι άνθρωποι στο Μπαγκλαντές και την Αφρική θα χάσουν τις ζωές τους. Άνθρωποι στην Αμερική και την Ελλάδα θα χάσουν τις ζωές τους. Οπότε πάνω από όλα είναι ζήτημα επιβίωσης.
Ταυτόχρονα όμως, είναι οικονομικό ζήτημα. Οι δουλειές του μέλλοντος είναι στην καθαρή ενέργεια, τη συντήρηση των δασών και την ελεγχόμενη γεωργία. Και αυτές οι χώρες που τολμούν να αντιμετωπίσουν την κρίση είναι αυτές που θα ευημερήσουν περισσότερο στο νέο αιώνα.

Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα;
Η κύρια πρόκληση που αντιμετωπίζουμε είναι η έλλειψη πόρων. Χρειαζόμαστε 40 δις δολάρια το χρόνο για να σταματήσουμε την αποψίλωση και να αρχίσουμε να αναδασώνουμε τον κόσμο και μέχρι να έχουμε αυτό το ποσό δεν θα μπορέσουμε να λύσουμε την κλιματική κρίση. Είναι πολύ μικρή προκαταβολή για το μέλλον της γης.