Τι λένε όσοι υποστηρίζουν το εμπόριο εκπομπών ρύπων


Κλόβις ΜπόρχεςΚλόβις Μπόρχες, Διευθυντής Wildlife Research and Environmental Education -SPVS
Η SPVSείναι μια από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις της Βραζιλίας, που δραστηριοποιείται για την προστασία των δασών και της βιοποικιλότητας στη χώρα. 10 χρόνια πριν, όταν οι εταιρείες AmericanElectricPower, GeneralMotorsκαι Chevron ενδιαφέρθηκαν να επενδύσουν σε προγράμματα εμπορίου άνθρακα, η SPVSβρήκε τη χρηματοδότηση για να αγοράσει περίπου 19.000 εκτάρια στην ευρύτερη περιοχή του Δάσους του Ατλαντικού. Η έκταση αυτή αποτελεί τώρα ιδιοκτησία της SPVS , με την νομική υποχρέωση να αποκαταστήσει και να προστατέψει το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Άραγε αυτό σημαίνει ότι πρέπει να απομακρυνθούν και οι φτωχές κοινότητες που ζουν εκεί;

Μπορείτε να μας παρουσιάσετε το πρόγραμμα προστασίας του περιβάλλοντος, τους στόχους του, τους συνεργάτες σας;
Το έργο που πραγματοποιείται από την SPVS σε συνεργασία με την TNH Conservacy στη νότια Βραζιλία έχει συγκεκριμένη τοποθεσία. Αυτή είναι η περιοχή προστασίας της Κουαρακεσάμπα με έκταση 313.000 εκτάρια. Πρόκειται για μια συντονισμένη κοινή δράση που ξεκίνησε το 1991 όταν η ΤΝC και η SPVS κατέστρωσαν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο προστασίας για την περιοχή της Κουαρακεσάμπα όπου φαίνονταν οι πτυχές και οι ανάγκες διαφόρων τομέων…

Συνεργάζονται από ό,τι ξέρουμε άλλες 3 αμερικάνικες εταιρείες. Μπορείτε να μας εξηγήσετε τι έχει γίνει μέχρι τώρα;
Είναι προγράμματα για την αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου εγκεκριμένα αρχικά από 3 ιδιωτικές εταιρείες που εκδήλωσαν ενδιαφέρον, τα οποία κατέληξαν σε μια επένδυση που οδήγησε στην απόκτηση 3 μεγάλων εκτάσεων σε όλη την περιοχή γύρω από την Κουαρακεσάμπα, επιφάνειας 18.000 εκταρίων, μικρό ποσοστό δηλαδή του συνόλου που είναι 313.000 εκτάρια…
Στο μεγαλύτερο μέρος αυτών των εκτάσεων εκτρέφονταν βούβαλοι, ιδιοκτησίας ανθρώπων που έρχονταν από τις μεγάλες πόλεις όπως το Σάο Πάολο ή την Κουριτίμπα. Μετά από την απόκτηση αυτών των εκτάσεων θεσπίσαμε μια μεθοδολογία αποκατάστασης των περιοχών που είχαν υποβαθμιστεί εξαιτίας των βούβαλων.

Ποιο ήταν το ύψος της επένδυσης γι’ αυτή την προσπάθεια;
Η συνολική επένδυση ανέρχεται σε 18.000.000 δολάρια. Σημαντικότερο όμως ακόμα και από το ποσό που επενδύθηκε είναι ότι υπογράψαμε ένα συμβόλαιο ισχύος 40 ετών. Στη διάρκεια αυτών των 40 ετών αυτό το ποσό θα πρέπει να αξιοποιηθεί.

Μπορείτε να μας εξηγήσετε πώς λειτουργεί στην πράξη η θεωρία της συντήρησης και αποκατάστασης των εν λόγω εκτάσεων ως ιδιωτικών ιδιοκτησιών;
Επιλέγονται εκτάσεις όπου δεν υπάρχουν κοινότητες. Αυτές οι περιοχές είναι προορισμένες από την Πολιτεία να γίνουν προστατευόμενες μονάδες. Εδώ στη Βραζιλία μπορεί κανείς να αγοράσει μια έκταση και να την αντικαταστήσει με μια προστατευόμενη περιοχή η οποία εγκρίνεται από την Κυβέρνηση.
Συνεπώς αυτό το σχέδιο υλοποιείται με τη δημιουργία ιδιωτικών προστατευόμενων περιοχών, που απλά τίθενται υπό τη διαχείριση της δικιάς σου μονάδας προστασίας και επιφέρουν κάτι πολύ σημαντικό για τη Βραζιλία, την αναδημιουργία θέσεων εργασίας, καθιστώντας προνομιούχους τους δήμους που βρέθηκαν εγκατεστημένοι σε αυτές τις περιοχές.
Μάλιστα πέρσι οι δήμοι της Αντονίνα και της Γκουαρακεσάμπα, μέρη όπου εφαρμοζόταν το πρόγραμμά μας, έλαβαν 2.000.000 δολάρια, που προέκυψαν από τη εφαρμογή της αποκατάστασης.

Οι επενδύσεις και η ιδιωτική πρωτοβουλία, μπορεί να ωφελήσει  το σύνολο της κοινωνίας;
Η αξία που υπάρχει σήμερα στη ζούγκλα του Αμαζόνιου είναι μόνο η αξία της ξυλείας που βρίσκεται εκεί ή η εκμετάλλευσή της. Η έννοια της οικονομικής αξίας που υφίσταται εδώ πέρα είναι η μεγάλη εναλλακτική λύση που υπάρχει σήμερα για να καταλάβει η κοινωνία ότι με το να καταστρέψει αυτές τις περιοχές, καταστρέφει και τις ίδιες τις επιχειρήσεις.
Αν δίνεται κάποια οικονομική αξία σε ένα φυσικό περιβάλλον τότε είναι η μόνη εναλλακτική που υπάρχει προκειμένου να γίνει αυτό σεβαστό από την κοινωνία. Ο ιδιοκτήτης που κατέχει γη σε προστατευόμενη περιοχή μπορεί να αποφέρει οφέλη στο υπόλοιπο της κοινωνίας
Αυτό ή θα γίνει κατανοητό από την κοινωνία ή θα καταστρέψουμε όλες τις εκτάσεις και θα εξαφανιστούμε όπως πολλές κοινωνίες ανά τη γη που εξαφανίσθηκαν λόγω περιβαλλοντικών επιπλοκών εκατομμύρια χρόνια πριν γιατί κατέστρεψαν τον πλανήτη πέρα από τα όρια που άντεχε.
Η οικονομική επένδυση η οποία αναμένεται από την ιδιωτική πρωτοβουλία, βοηθάει την Κυβέρνηση και της δίνει τη δυνατότητα να διαχειριστεί την κατάσταση καλύτερα και να πετύχει πραγματική ανάπτυξη.

Το ότι αυτές οι περιοχές είναι πλέον ιδιωτικές δίνει στους  κατοίκους το δικαίωμα πρόσβασης σε φυσικούς πόρους και δραστηριότητες που είχαν από παλιά όπως η καλλιέργεια ή το ψάρεμα;
Είναι αλήθεια ότι μεγάλο μέρος των κατοίκων των γύρω κοινοτήτων εργάζεται σε αυτές τις μονάδες. Ένα μεγάλο μέρος των κατοίκων είναι υπάλληλοι που δουλεύουν μαζί μας πάνω από 10 χρόνια. Έχουμε γύρω στους 45 υπαλλήλους. Οι εταιρείες είναι η μεγαλύτερη πηγή εργασίας στην περιοχή.
Η χρήση των εκτάσεων δε συνεπάγεται εκμετάλλευση όπως κυνήγι ή κοπή δέντρων πρώτα από όλα γιατί σύμφωνα με τη βραζιλιάνικη νομοθεσία αυτό είναι παράνομο.
Δεν επιτρέπονται τέτοιες δραστηριότητες, τόσο στις δικές μας περιοχές όσο και έξω από αυτές.

Λέγεται ότι οι κάτοικοι των κοινοτήτων και όχι οι γαιοκτήμονες, συνήθιζαν παλιότερα να καλλιεργούν, να κυνηγούν, ίσως για να συνυπάρξουν με το περιβάλλον και έτσι να συμβάλλουν στη διατήρηση της ισορροπίας. Κάποιοι λένε ότι γίνονται θύματα προγραμμάτων που τους αποκλείουν εντελώς από τη γη.
Αυτό δεν είναι αλήθεια, δεν ισχύει για τα δικά μας προγράμματα. Οι εκτάσεις που συγκροτήθηκαν από αυτά τα προγράμματα είναι προστατευόμενες περιοχές. Για όλο το υπόλοιπο συνεχίζει να επιτρέπεται η καλλιέργεια φυτειών, μικρών οικονομικών δραστηριοτήτων κι έτσι μεγάλο μέρος της περιοχής έχει αυτή τη χρήση. Καμία αδικία δεν έχει υποπέσει στην αντίληψή μας όλα αυτά τα 10 χρόνια όσον αφορά τις κοινωνικές συνιστώσες.
Αντίθετα είμαστε αυτοί που προσφέρουν έσοδα, κάτι πολύ σημαντικό για την περιοχή, τα οποία τηρουμένων των αναλογιών, είναι πολύ περισσότερα κι από αυτά των εκτροφέων βούβαλων που υπήρχαν παλιότερα οι οποίοι δεν απέφεραν κανένα όφελος, αντίθετα υποβάθμισαν τους φυσικούς πόρους εκμεταλλευόμενοι και τις γύρω κοινότητες, αφού χρησιμοποιούσαν τους βούβαλους ως μέσο πίεσης και διωγμού των ντόπιων κοινοτήτων.
Έχουμε μια αρμονική σχέση με το περιβάλλον και ερευνούμε τρόπους άντλησης κέρδους, κάποιοι από τους οποίους ήδη εφαρμόζονται και συνολικά φιλοξενούν 45 υπαλλήλους και συντηρούν ουσιαστικά γύρω στις 50 οικογένειες.

Πολλοί λένε ότι με τη φυγή των εκτροφέων βούβαλων και των γαιοκτημόνων έχασαν τις δουλειές τους και τα προγράμματα προστασίας του περιβάλλοντος δεν τους επιτρέπουν ούτε να καλλιεργήσουν μια μικρή έκταση ούτε να κυνηγήσουν, ούτε να κόψουν δέντρα με συνέπεια να μην έχουν επιλογές εργασίας και να αναγκάζονται να φεύγουν.
Δεν υπάρχει αναφορά για κόσμο που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την περιοχή εξαιτίας κάποιου προγράμματος, πολύ περισσότερο  λόγω της προστασίας φυτειών. Έχουμε μια πραγματικότητα προσφοράς θέσεων εργασίας αλλά και μια υποδαύλιση οικονομικών εναλλακτικών στην περιοχή. Κανείς δεν πήγε να ζητήσει να καλλιεργήσει αυτές τις περιοχές.
Πρόκειται για ομοσπονδιακή προστατευόμενη περιοχή όπου η χρήση επιτρέπεται. Δεν είναι οι προστατευόμενες περιοχές που προκαλούν δεινά στον πληθυσμό. Ο πληθυσμός θα έχει προβλήματα σε μια περιοχή πολύ φτωχή. Όλα τα 200 χρόνια της ιστορίας μας δείχνουν ότι ο δημόσιος τομέας δεν μπορεί να είναι παρών όπως απαιτούν οι κοινωνικές ανάγκες με προγράμματα για την υγεία, την εκπαίδευση, τεχνικών δομών, της καταγραφής της χρήσης των φυσικών πόρων.

Συνεπώς η πολιτική που εφαρμόζετε τώρα, με τη γη να προστατεύεται διαιρούμενη σε ιδιωτικές εκτάσεις, στρέφεται 100% προς την ασφάλεια του περιβάλλοντος αποκλείοντας άλλες  δραστηριότητες;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι χρήσης της γης και μόνο ένας απ αυτούς είναι η διατήρηση. Σήμερα το μικρότερο μέρος της περιοχής προστατεύεται ενώ το μεγαλύτερο απλά συντηρείται καθιστώντας εφικτή την οικονομική εκμετάλλευση καλλιεργήσιμων εκτάσεων και άλλων φυσικών πόρων.
Χωρίς τις προσπάθειες διάσωσης σε όλο τον κόσμο θα έχουμε συνεχή μείωση της βιοποικιλότητας. Αυτό άλλοι το δέχονται και άλλοι όχι. Εμείς προσπαθούμε να ακολουθούμε την επιστήμη και τη λογική προστασίας των περιοχών.

Εσείς εμφανίζεστε ως άνθρωποι που προστατεύουν το περιβάλλον, τη φύση και  το οικοσύστημα. Φοβάστε μήπως ότι αν η Αγορά βρει άλλον τρόπο κέρδους να αποσύρει τα χρήματα που διέθεσε εδώ;
Οι χώρες, οι εταιρείες, η κοινωνία νομίζουν ότι η φύση δε θα τελειώσει ποτέ. Είναι μια παραδοσιακή αντίληψη ότι μπορεί να χρησιμοποιείται επ’ άπειρο. Εδώ στη Βραζιλία που είναι μια χώρα μεγαλύτερη από τις ΗΠΑ νομίζουμε ότι η φύση είναι εδώ δίπλα μας αλλά δεν είναι πια, γιατί την καταστρέψαμε στο μεγαλύτερο ποσοστό της. Η Βραζιλία δεν προστατεύει ούτε το 3% της επικράτειάς της γιατί το 97% της, καταστράφηκε.
Ή θα μάθουμε από παραδείγματα εταιρειών και ιδρυμάτων που πιστεύουν σε νέες ιδέες και καινοτόμα προγράμματα ή αλλιώς βαδίζουμε προς την καταστροφή.
Επομένως, έχουμε ανάγκη τόσο από καινοτόμες ιδέες που θα μπορούν να αντιστρέψουν την κατάσταση, όσο και από εταιρείες ή ιδρύματα με το κουράγιο και την αποφασιστικότητα να τα υλοποιήσουν.